تحقیق درباره مفهوم سرمایه و سرمایه گذاری در اقتصاد

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

مفهوم سرمایه و سرمایه گذاری در اقتصاد

بازار های سرمایه اصولا به دو بخش اساسی تقسیم بندی می شوند:

بازار اولیه

بازار ثانویه

بازار اولیه بازاری است که در آن سهام شرکتها برای اولین بار عرضه میشود. در حقیقت این بازار ،‌ مرکز تأمین سرمایه اولیه شرکتهاست. داد وستدهای بعدی سهام در بازار ثانویه انجام می گیرد. در بازار سرمایه ، بورس اوراق بهادار مهم ترین نهاد بازار ثانویه برای معاملات اوراق بهادار به شمار می رود که در آن بر اساس میزان عرضه و تقاضا ، سهام شرکتها روزانه قیمت گذاری می شوند.

بنابراین بازار ثانویه شامل خریداران و فروشندگان سهام اوراق قرضه ای است که قبلا انتشار یافته است و کلیه سهامدارانی که در موقع عرضه اولیه سهام شرکتی (بازار اولیه) ، اقدام به خرید اولیه سهام شرکت نموده و هم اکنون مالک سهام شرکت هستند ، می توانند اوراق قرضه خود را در بازار ثانویه (بورس) و از طریق شرکتهای کارگزاری به قیمت روز ، به فروش برسانند البته به شرطی که شرکت مورد نظر در بورس پذیرفته شده باشد.

شایان ذکر است بازار ثانویه به دو شکل می تواند نمود پیدا کند:

الف ـ بازارهای سازمان یافته که همان بورس اوراق بهادار می باشند.

ب ـ بازارهای سازمان نیافته که همان بازارهای خارج از بورس یا فرابورس(OTC) می باشند.

اصولأ زمانی که واحدهای تجاری به سرمایه بیشتری احتیاج داشته یا مشکل نقدینگی دارند می توانند این وجوه را از طریق فروش اوراق بهاداری نظیر سهام یا اوراق قرضه تأمین نمایند. این واحدها اوراق منتشره را به موسساتی تحت عنوان بانکهای سرمایه گذاری می فرشند و این بانکهای سرمایه گذاری در واقع حکم بازاریاب را برای ای اوراق بهادار دارند. همه این وقایع در بازاری تحت عنوان بازار اولیه صورت می گیرند. سپس این بانکها اوراق بهادار را به عموم سرمایه گذاران عرضه می کنند.

به طور کلی یکی از تفاوتهای مهم بازاراولیه با بازارثانویه در این است که در بازار اولیه عرضه کننده سهم ، سهام را مستقیما به سرمایه گذار فروخته و واسطه ای میان خریدار و عرضه کننده سهم حضور ندارد. معمولأ شرکتها این کار(عرضه سهام) را از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام می دهند. همچنین در بازار ثانویه تنها سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس مورد داد و ستد قرار می گیرد در حالیکه در بازار اولیه ممکن است سهام شرکتی که در بورس پذیرفته نشده است نیز توسط افراد مورد معامله و خرید و فروش قرار گیرد. به هرحال در بازار اولیه، سهام شرکت هایی خرید و فروش می شوند که به هر دلیلی در بورس وارد نشده است که از جمله آنها موقع تاسیس شرکتها می باشد. شایان ذکر است که برای بازار اولیه مکان خاصی تعریف نشده است و فقط اصطلاحی است که در مقابل بازار ثانویه به کار می رود. در بازار اولیه سهامداران شرکت باید برای کسب اطلاعات لازم در مورد سهم به خود شرکت مراجعه نموده و مستقیمأ با خود آن شرکت ارتباط برقرار نمایند.

سرمایه و سرمایه گذاری

سرمایه از مهم ترین عوامل تجارت بوده و بزرگ ترین وسیله جلب منفعت است. هر شرکت باید دارای سرمایه باشد، تا بتواند نتیجه ای از عملیات خود را که تجارت است برده و منتفع شود. به طوریکه اهمیت شرکت های تجاری را از سرمایه آنها می توان درک کرد.

در حوزه اقتصاد خرد ،‌ به تغییرات موجودی سرمایه ،‌ سرمایه گذاری گفته می شود. سرمایه گذاری نیز خود به دو قسمت تقسیم می شود:

سرمایه گذاری خالص

سرمایه گذاری ناخالص

تفاوت بین سرمایه گذاری خالص و سرمایه گذاری ناخالص در استهلاک است. به بیان دیگر سرمایه گذاری خالص برابر است با سرمایه گذاری ناخالص منهای استهلاک. اگر استهلاک برابر صفر باشد در اینصورت سرمایه گذاری خالص مساوی سرمایه گذاری ناخالص خواهد بود. رابطه بین سرمایه گذاری خالص ،‌ سرمایه گذاری ناخالص و استهلاک به یک استخر تشبیه می شود. آبی که وارد استخر می شود سرمایه گذاری ناخالص ،‌ آبی که از استخر خارج می شود استهلاک و آبی که درون استخر است سرمایه نام دارد.

برای سرمایه حداکثری تعیین نشده و شرکاء به هر مقدار بتوانند ممکن است سرمایه را افزایش دهند. در بعضی از ممالک اروپا حداقلی جهت سرمایه شرکت های سهامی معلوم شده، و در کشور ما هم به موجب ماده 5 اصلاحی اسفند 1347 مقرر گردیده در موقع تأسیس، سرمایه شرکت های سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکتهای سهامی خاص، از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. مسلم است هیچ موقع سرمایه شرکت های سهامی عام یا خاص از این مبالغ نباید کمتر باشد و اگر کمتر شد به شرحی که گذشت در صورتی که شرکاء تا یک سال جبران ننمایند یا شرکت را به نوع دیگر تبدیل نکنند حکم به انحلال شرکت داده خواهد شد. سرمایه ممکن است نقدی یا غیر نقدی باشد. سرمایه نقدی که اکثر شرکت های سهامی دارند وجه نقد است. سرمایه غیر نقدی مال یا امتیاز یا عملی است که شرکاء در ازاء قیمت سهام خریداری شده می پردازند. در اقتصاد مارکسیستی آن بخش از سرمایه که به صورت وسایل تولید، ابزار کار و مواد خام نمود می یابد را سرمایه ثابت می نامند. همچنین به آن بخش از سرمایه که به صورت نیروی کار در فرآیند تولید (و گاهی توزیع کالا با سرمایه ثابت ترکیب می شود) سرمایه متغیر اطلاق می شود. از نظر مارکس سرمایه متغیر سرچشمه ارزش اضافی است، زیرا فقط نیروی کار می تواند ارزشی بیش از ارزش خود خلق کند.

سرمایه گذاری می تواند به صورت القایی ، خارجی ، مستقل و مستقیم انجام گیرد. برای مثال سرمایه گذاری خانوارها در اوراق بهادار شرکتها نوعی سرمایه گذاری مستقیم محسوب می شود. سرمایه گذاری می تواند در زمینه های مختلف انجام گیرد. برای مثال سرمایه گذاری در بخش صنعت ،‌ بخش کشاورزی ، سرمایه گذاری در مسکن و داراییهای ثابت و یا سرمایه گذاری در بورس و سایر موارد که عمومأ هر گونه سرمایه گذاری با نوعی ریسک همراه است که سرمایه گذاران باید موقع سرمایه گذاری به آن توجه نمایند. برای نمونه سرمایه گذاری در بورس ، مستلزم کسب اطلاعات کامل در مورد سهام شرکت مورد نظر می باشد که می تواند هم اثرات مثبت و هم اثرات منفی داشته باشد. به طور خلاصه تقویت سرمایه گذاری در کشور مهمترین عامل برای رونق بورس است. اگر سرمایه گذاری تقویت شود در اینصورت می توان انتظار رونق اقتصادی بورس را داشت. البته توجه داشته باشید که مفهوم سرمایه گذاری و سرمایه در اقتصاد کلان با اقتصاد خرد متفاوت است. به عنوان مثال اگر شما قطعه زمینی خریداری کرده باشید از نظر فردی در چارچوب اقتصاد خرد ، شما سرمایه گذاری کرده اید و به سرمایه شما اضافه شده است ولی در حوزه اقتصاد کلان کشور ، سرمایه گذاری صورت نگرفته است. زیرا به ظرفیت و توان تولیدی جامعه اضافه نشده است. بنابراین در حوزه اقتصاد کلان منظور از سرمایه گذاری فقط خرید داراییهای فیزیکی جدید است و خرید داراییهای فیزیکی موجود و یا خرید داراییهای مالی (سهام ، اوراق قرضه) ، سرمایه گذاری محسوب نمیشود. بنابراین باید گفت نه تنها سرمایه گذاری داخلی باید در کشور تقویت گردد بلکه لازم است سرمایه گذاری خارجی نیز گشترش یافته و برای گسترش آن راهکارهای خاصی لازم است اجرا گردد. جذب سرمایه های داخلی و خارجی در حقیقت یکی از اهداف عالیه بازار سرمایه بوده و باید گفت سازمان بورس باید آماده پذیرش سرمایه های خارجی باشد. بورس باید از سرمایه گذاران خارجی حمایت نموده و از آنان استقبال نماید.

از جمله مزایای سرمایه گذاری خارجی می توان به چند نمونه زیر اشاره نمود:

ـ جذب سرمایه های خارجی باعث ادغام بورس ایران در بورس های بین المللی خواهد شد.

ـ رونق اقتصادی را در کشور به وجود می آورد.

ـ موجب ارتقاء و بهبود تولیدات شرکتهای سرمایه گذاری در کشور می شود.

ـ زمینه حضور کشورمان را در بازارهای مالی و اقتصادی دیگر کشورها فراهم می سازد.

ـ کشورمان را به سمت جهانی شدن اقتصاد یا اقتصاد جهانی سوق می دهد و ...

ولی متأسفانه در این خصوص با موانعی نیز رو به رو هستیم که راه را برای سرمایه گذاری خارجی ناهموار می سازند از قبیل نظام مالیاتی ، چسبندگی قانون کار و سخت گیریهای غیر لازم ، بروکراسی فزاینده، فساد مالی و اقتصادی، تاخیر در صدور ویزا و عدم کیفیت اطلاعات و شفاف سازی آنها و نیز عدم ایجاد فضایی امن برای سرمایه گذاری و در نهایت حمایت ضعیف دولت از سرمایه گذاران خارجی و دگر عوامل می باشد. در واقع نقش بازار سرمایه جذب سرمایه های مردمی و غیر بومی است. بازار سرمایه مرکز جذب سرمایه است. برای جذب سرمایه های خارجی در درجه اول ایجاد امنیت اقتصادی و سیاسی لازم است. هیچ فردی حاضر نیست در کشوری که فاقد امنیت اقتصادی است سرمایه گذاری نماید.

پس به طور خلاصه همانطور که گفته شد سرمایه گذاری به معنای تغییر در حجم سرمایه در طی یک دوره بوده و به بیان دیگر سرمایه گذاری مشتق سرمایه است نسبت به زمان و سرمایه انتگرال سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری در حقیقت تشکیل سرمایه است. همچنین همانگونه که اشاره شد سرمایه آن بخش از کالاها است که تولید کننده کالاها و خدمات دیگر هستند مانند ماشین آلات و تجهیزات یک شرکت برای تولید محصولات مختلف.

واحد امور سهام شرکت تراکتورسازی ایران